لایت کیور
💡 لایت کیور دندانپزشکی (Dental Curing Light Unit)
لایت کیور دندانپزشکی دستگاهی است که نور پرشدت در طول موج مشخص (معمولاً بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ نانومتر، با اوج در ۴۶۰-۴۷۰ نانومتر) تولید میکند. این نور باعث فعال شدن مادهای به نام کمپفورکینون (Camphorquinone - CQ) در مواد رزینی میشود و فرآیند پلیمریزاسیون (سخت شدن) را آغاز میکند.
تضمین پلیمریزاسیون کامل: عامل بقای ترمیمهای کامپوزیتی
اگر کامپوزیت به درستی پلیمریزه نشود، ترمیم ضعیف، حساس، و مستعد نشت میکروسکوپی خواهد بود. بنابراین، انتخاب یک لایت کیور باکیفیت و قوی، ضامن طول عمر ترمیم است.
انواع لایت کیور و فناوریهای رایج
دستگاههای لایت کیور (Curing Lights) بر اساس منبع تولید نور و فناوری ساخت، به سه دسته اصلی تقسیم میشوند که تفاوتهای کلیدی در شدت نور، طیف نوری و کارایی دارند.
۱. فناوری هالوژن (Halogen)
منبع نور: لامپ تنگستن-هالوژن.
شدت نور رایج: ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلیوات بر سانتیمتر مربع
مزیت کلیدی:
طیف نوری وسیع: به دلیل طیف نوری گسترده، با انواع مواد فوتواکتیو (نه فقط کمپفورکینون) سازگار بود.
معایب: تولید گرمای زیاد، عمر کوتاه لامپ (حدود ۴۰ ساعت)، و نیاز به فن خنککننده.
وضعیت فعلی: امروزه به دلیل ناکارآمدی و عمر کوتاه، کمتر در مطبهای مدرن استفاده میشود.
۲. فناوری LED کوارتز (QTH-LED)
منبع نور: دیودهای نورانی (LED).
شدت نور رایج: ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیوات بر سانتیمتر مربع
مزیت کلیدی:
رایجترین نوع: عمر طولانی دیودها (سالها)، مصرف انرژی بسیار کمتر، تولید گرمای پایین.
خروجی متمرکز: بیشترین انرژی را در محدوده ۴۶۰ نانومتر (نقطه پیک کمپفورکینون) ارائه میدهد.
وضعیت فعلی: استاندارد فعلی بسیاری از مطبها محسوب میشود.
۳. فناوری پلیوِیو LED (Polywave LED)
منبع نور: استفاده از چند دیود LED با طول موجهای مختلف.
شدت نور رایج: ۱۲۰۰ تا ۲۰۰۰+ میلیوات بر سانتیمتر مربع
مزیت کلیدی (مدرنترین نوع):
طیف نوری گستردهتر: با ترکیب نورهای مختلف، طیفی شبیه به هالوژن (اما با خروجی LED) ایجاد میکند.
پوشش دهی کامل: این دستگاهها قادرند علاوه بر کمپفورکینون (CQ)، سایر فوتوآکتیویتورهای نسل جدید (مانند PAB) را که در برخی کامپوزیتهای با شید روشن یا تیره به کار میروند، فعال کنند.
وضعیت فعلی: بهترین انتخاب برای دندانپزشکی زیبایی و پروتز، به ویژه در استفاده از مواد ترمیمی مختلف.
مشخصات فنی حیاتی در خرید لایت کیور
شدت نور (Light Intensity): مهمترین معیار؛ بر حسب میلیوات بر سانتیمتر مربع اندازهگیری میشود. برای کیورینگ مطمئن کامپوزیت، حداقل ۱۰۰۰ و برای کیورینگ عمیق یا مواد تیره، شدتهای بالاتر (بیش از ۱۲۰۰) توصیه میشود.
طول موج (Wavelength): باید محدوده طول موج (nm) لازم برای فعال کردن Camporquinone (اوج ۴۶۰-۴۷۰ nm) را پوشش دهد. Polywave LED برای پوشش تمام مواد، بهترین انتخاب است.
مد کیورینگ (Curing Modes):
استاندارد (Standard): شدت ثابت برای مدت مشخص.
افزایشی (Ramp): شروع با شدت کم و افزایش تدریجی برای کاهش تنش انقباضی (Shrinkage Stress) کامپوزیت.
نکات استفاده صحیح از لایت کیور فاصله نوک: نوک لایت کیور باید تا حد امکان نزدیک به سطح کامپوزیت باشد. هرچه فاصله بیشتر شود، شدت نور به طور نمایی کاهش مییابد.
کیورینگ لایهای: کامپوزیت باید در لایههای نازک (حداکثر ۲ میلیمتر) کیور شود تا نور به انتهای لایه برسد.
⚡️ عوامل مؤثر بر شدت و زمان کیورینگ (پلیمریزاسیون) موفقیت در فرآیند سخت شدن (کیورینگ) مواد رزینی دندانپزشکی (مانند کامپوزیت و باندینگ)، به یک تعادل دقیق بین سه مجموعه عامل اصلی بستگی دارد: عوامل مرتبط با دستگاه، عوامل مرتبط با مواد، و عوامل مرتبط با تکنیک اجرایی.
۱. عوامل مربوط به دستگاه لایت کیور (Light Unit Variables) این عوامل تعیینکننده میزان انرژی نورانی منتقل شده به کامپوزیت هستند:
شدت نور (Irradiance): این عامل، که بر حسب میلیوات بر سانتیمتر مربع اندازهگیری میشود، مهمترین فاکتور است. هرچه شدت نور بالاتر باشد نرژی بیشتری در واحد زمان به کامپوزیت منتقل شده و پلیمریزاسیون سریعتر و عمیقتری رخ میدهد. دندانپزشک باید به طور دورهای شدت دستگاه خود را با رادیومتر تست کند.
طول موج (Wavelength): نور خروجی دستگاه باید با طول موج فعالسازی فوتوآکتیویتور موجود در کامپوزیت سازگار باشد. اگر لایت کیور، طیف نوری لازم برای فعال کردن ماده شیمیایی (معمولاً کمپفورکینون در ۴۶۰-۴۷۰ نانومتر) را نداشته باشد، کامپوزیت سخت نخواهد شد. استفاده از فناوریهای Polywave LED سازگاری با طیف وسیعتری از مواد را تضمین میکند.
زمان کیورینگ (Time): مدت زمانی که نور بر روی کامپوزیت تابانده میشود. این زمان باید به اندازهای کافی باشد که انرژی کل مورد نیاز برای پلیمریزاسیون کامل تأمین شود. معمولاً برای هر لایه ۲ میلیمتری کامپوزیت، حداقل ۲۰ ثانیه کیورینگ لازم است.
۲. عوامل مربوط به نحوه اجرا و تکنیک (Operator Variables) کنترل دندانپزشک بر تکنیک کار میتواند شکست یا موفقیت کیورینگ را رقم بزند:
فاصله از سطح (Distance): این عامل بسیار حیاتی است. با افزایش فاصله بین نوک لایت کیور و سطح کامپوزیت، شدت نور منتقل شده به طور نمایی کاهش مییابد. نوک دستگاه باید تا حد امکان مماس یا بسیار نزدیک به سطح ترمیم باشد تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود.
جهت تابش نور: لایت کیور باید عمود (Perpendicular) بر سطح کامپوزیت نگه داشته شود. زاویه دادن به دستگاه باعث میشود نور به طور یکنواخت به دیوارههای حفره نرسد و پلیمریزاسیون در مارجینها ناقص بماند.
استفاده از تکنیک لایهای (Layering): برای اطمینان از کیورینگ کامل، کامپوزیت باید در لایههای نازک (حداکثر ۲ میلیمتر) قرار داده شود. کیورینگ لایههای ضخیمتر از این حد، باعث میشود لایههای زیرین نرم باقی بمانند و استحکام ترمیم به شدت کاهش یابد.
۳. عوامل مربوط به ماده کامپوزیت (Material Variables) ویژگیهای ذاتی کامپوزیت نیز بر میزان نفوذ نور تأثیر میگذارند:
شید و شفافیت (Shade and Translucency): شیدهای تیرهتر یا کامپوزیتهای اوپک (Opaque)، نور بیشتری را جذب میکنند. بنابراین، نور کمتری به اعماق نفوذ میکند و برای پلیمریزاسیون آنها نیاز به زمان کیورینگ طولانیتر یا شدت نور بالاتر است. شیدهای روشن و شفاف، زمان کیورینگ کوتاهتری نیاز دارند.
نوع فیلر: ترکیب و اندازه ذرات فیلر در ساختار کامپوزیت بر عبور و پراکندگی نور تأثیر میگذارد. کامپوزیتهای میکروفیل (Microfilled) معمولاً شفافتر از نانوهیبریدها هستند و در نتیجه عمق کیورینگ متفاوتی دارند.
سوالات متداول (FAQ) – لایت کیور دندانپزشکی
۱. چرا لایت کیورهای مدرن عمدتاً از نوع LED هستند؟ پاسخ: لایت کیورهای LED دارای مزایای متعددی نسبت به هالوژن هستند: عمر طولانی دیودها (۲ تا ۵ سال در برابر ۴۰ ساعت هالوژن)، مصرف انرژی کمتر، تولید گرمای بسیار کمتر و خروجی نور متمرکز در طول موج مورد نیاز (حداکثر انرژی در محدوده ۴۰۰ تا ۵۰۰ نانومتر).
۲. منظور از Polywave LED چیست و چرا مهم است؟ پاسخ: Polywave LED به معنای استفاده از چند دیود LED با طول موجهای مختلف است. این امر باعث میشود که دستگاه علاوه بر فعال کردن کمپفورکینون، سایر مواد فوتوآکتیویتور (مانند PAB یا Lucirin) را که در برخی کامپوزیتهای جدید یا چسبهای نسلهای قبلی استفاده شدهاند، نیز فعال کند. این ویژگی سازگاری عمومی دستگاه را با تمام مواد ترمیمی تضمین میکند.
۳. چگونه میتوان مطمئن شد که لایت کیور با شدت کافی کار میکند؟ پاسخ: برای اطمینان از خروجی مناسب دستگاه، از دستگاهی به نام رادیومتر (Radiometer) استفاده میشود. رادیومتر شدت خروجی لایت کیور شما را بر حسب {mW/cm} اندازهگیری کرده و به شما کمک میکند تا در صورت نیاز باتری دستگاه را شارژ یا لامپ آن را تعویض کنید.
۴. آیا زمان کیورینگ برای تمام کامپوزیتها یکسان است؟پاسخ: خیر. زمان کیورینگ به عواملی چون رنگ کامپوزیت (شیدهای تیره زمان بیشتری نیاز دارند)، ضخامت لایه، و شدت نور لایت کیور وابسته است. به طور عمومی، یک لایه ۲ میلیمتری کامپوزیت به ۲۰ ثانیه کیور با شدت ۱۲۰۰ {mW/cm}نیاز دارد.
🛒پلیمریزاسیون ناموفق میتواند ترمیم شما را محکوم به شکست کند. تیکت دنتال به عنوان عرضهکننده تجهیزات، بهترین و قویترین لایت کیورها را برای مطب شما فراهم میکند:
فناوری Polywave: عرضه لایت کیورهای Polywave LED برای سازگاری کامل با تمام مواد ترمیمی و زیبایی موجود در بازار.شدت نور بالا: تضمین شدت خروجی بالای ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ {mW/cm}برای پلیمریزاسیون عمیق و سریع حتی در مواد تیره.
بهترین قیمت لایت کیور: ما به عنوان یک عرضهکننده مطمئن، لایت کیورهای باکیفیت و دارای گارانتی را با قیمتی رقابتی در اختیار دندانپزشکان قرار میدهیم. با خرید لایت کیور LED با شدت بالا از تیکت دنتال، طول عمر و موفقیت ترمیمهای کامپوزیتی خود را تضمین کنید.