
دسته بیستوری
✨دسته بیستوری (Scalpel Handle): پایه برشهای دقیق دسته بیستوری که به آن دسته اسکالپل نیز گفته میشود، ابزار فلزی قابل اتوکلاو است که به عنوان نگهدارنده اصلی تیغ بیستوری (Scalpel Blade) عمل میکند. وظیفه آن فراهم کردن یک پایه ایمن، محکم و ارگونومیک برای تیغ یکبار مصرف است تا جراح بتواند برشهای دقیق و تمیزی را در بافتهای نرم (مانند لثه) ایجاد کند.
✨ ساختار و جنس جنس: معمولاً از استیل ضدزنگ با کیفیت بالا ساخته میشود تا در برابر استریلسازیهای مکرر در اتوکلاو مقاوم باشد.
طراحی: دارای یک سطح صاف یا شیاردار برای افزایش چنگش (Grip) جراح و یک شیار در انتها برای سوار و پیاده کردن تیغ بیستوری.
🔢 انواع و شمارهگذاری دسته بیستوری دسته بیستوریها بر اساس شکلی که تیغ روی آن سوار میشود و همچنین طراحی بدنه، شمارهگذاری استاندارد دارند. هر شماره از دسته بیستوری، تنها با یک سری خاص از تیغهای بیستوری سازگار است:
دسته بیستوری شماره ۳ (No. 3): رایجترین و پرکاربردترین نوع، بدنه صاف و تخت، اندازه متوسط. تیغهای ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۵ ایجاد برشهای ظریف، منحنی و دقیق در لثه (مانند برش فلپ، جراحی پریودنتال و ایمپلنت).
دسته بیستوری شماره ۳ بلند (No. 3 Long): مشابه شماره ۳، اما طولانیتر. تیغهای ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۵ برش در نواحی عمقیتر و خلفی دهان که دسترسی به آن مشکل است.
دسته بیستوری شماره ۷ (No. 7) بدنه نازک، بلند و قلمیشکل. تیغهای ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۵ برشهای ظریفتر و کنترلی (مانند جراحیهای پلاستیک دهان) و ایجاد برش در فضاهای محدود.
دسته بیستوری شماره ۴ (No. 4) پهنتر و ضخیمتر از شماره ۳. تیغهای ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳- برشهای وسیعتر در بافتهای ضخیم (کمتر در دندانپزشکی رایج است).
🛠️ کاربردهای اصلی در دندانپزشکی دسته بیستوری به همراه تیغ مناسب، برای انجام دقیقترین مراحل جراحی ضروری است:
برش اولیه (Incision): ایجاد برشهای اولیه دقیق و تمیز برای باز کردن فلپ لثه در جراحیهای کشیدن دندان (به خصوص دندان عقل)، ایمپلنت، و جراحیهای پریودنتال.
ایجاد شکاف ظریف: استفاده از تیغهای نوکتیز (مانند شماره ۱۱) برای ایجاد شکافهای کوچک جهت تخلیه آبسه (Incision and Drainage) یا برشهای کوچک کنترلی.
جراحیهای زیبایی لثه: استفاده از تیغهای کوچک و منحنی (مانند شماره ۱۵) برای کانتورینگ و اصلاح لثه.
⚠️ نکات مهم برای دستیار دندانپزشک جا انداختن تیغ: تیغ بیستوری باید حتماً با استفاده از سوزنگیر یا پنس و بدون تماس مستقیم دست روی دسته قرار داده شود تا از آسیب جلوگیری شود.
ایمنی دفع: تیغ بیستوری پس از یکبار استفاده باید مستقیماً در سفتیباکس (Safety Box) دفع شود.
استریلسازی: دسته بیستوری یک ابزار قابل استفاده مجدد است و باید قبل از هر عمل جراحی در اتوکلاو استریل شود.