16,800,000 1%
باندینگ نسل 4
🔬 باندینگ نسل ۴: سیستم سه‌مرحله‌ای توتال-اچ (3-Step Total-Etch)
باندینگ نسل چهارم، که در اوایل دهه ۱۹۹۰ معرفی شد، به عنوان اولین سیستم‌های موفق در ایجاد باند شیمیایی و مکانیکی پایدار به عاج دندان شناخته می‌شوند و نقطه شروع عصر باندینگ‌های Total-Etch (اچینگ کامل) بودند.
۱. تعریف و ساختار فنی باندینگ نسل ۴ یک سیستم سه‌مرحله‌ای (3-Step) است که شامل سه جزء جداگانه است:
۱. اچینگ (Etch): اسید فسفریک ۳۰ تا ۴۰ درصد حذف لایه اسمیر (Smear Layer) و دمینرالیزه کردن (Demineralization) مینا و عاج.
۲. پرایمر (Primer): مونومرهای آب‌دوست (Hydrophilic)- نفوذ به داخل توبول‌های عاج دمینرالیزه شده و کلاژن‌های نمایان شده.
۳. ادهزیو (Adhesive): مونومرهای آب‌گریز (Hydrophobic) ایجاد پیوند با پرایمر و اتصال به کامپوزیت‌های رزینی.
۲. مکانیزم عمل: تشکیل لایه هیبرید (Hybrid Layer) مهم‌ترین موفقیت باندینگ نسل ۴، توانایی آن در تشکیل لایه هیبرید (Hybrid Layer) بود.
فرآیند: اسید اچ در مرحله اول، مواد معدنی عاج را برداشته و شبکه کلاژن آلی زیرین را نمایان می‌کند. پرایمر آب‌دوست در مرحله دوم، به این شبکه کلاژن نفوذ کرده و آن را مرطوب نگه می‌دارد. در نهایت، ادهزیو رزینی در مرحله سوم، با پرایمر پیوند خورده و با کامپوزیت اتصال پیدا می‌کند. این ناحیه درهم تنیده از رزین و کلاژن، همان لایه هیبرید است که قدرت باندینگ بالایی را فراهم می‌کند.
۳. مزایای باندینگ نسل ۴ (در زمان معرفی) قدرت باند بالا: بالاترین قدرت باندینگ به مینای دندان (Enamel) در مقایسه با نسل‌های قبلی.
تشکیل لایه هیبرید قوی: ایجاد لایه هیبرید ضخیم و باکیفیت برای پیوند با عاج.
کاهش نشت میکروسکوپی: افزایش دوام ترمیم‌ها با جلوگیری از نفوذ مایعات و باکتری‌ها.
۴. معایب و جایگزینی با نسل‌های جدید علیرغم قدرت پیوند بالا، باندینگ نسل ۴ دارای محدودیت‌های جدی بود که باعث شد تا نسل‌های ۵، ۷ و یونیورسال (۸) جایگزین آن شوند:
حساسیت شدید به تکنیک (Technique Sensitivity): این بزرگترین نقطه ضعف است. دندانپزشک باید میزان رطوبت عاج را پس از شستشوی اسید اچ با دقت بسیار بالا کنترل کند.
خشک شدن بیش از حد (Over-Drying): باعث فروپاشی شبکه کلاژن و کاهش شدید نفوذ پرایمر می‌شود.
رطوبت بیش از حد (Over-Wetting): باعث می‌شود پرایمر و ادهزیو به درستی نفوذ نکرده و باندینگ ضعیف شود.
زمان‌بر بودن: فرآیند سه‌مرحله‌ای (اچینگ، پرایمر، ادهزیو) زمان بیشتری نسبت به سیستم‌های یک یا دو بطری می‌برد.
۵. وضعیت فعلی
باندینگ‌های نسل ۴ و ۵ (که پرایمر و ادهزیو را در یک بطری ترکیب کردند و تبدیل به سیستم دو مرحله‌ای توتال-اچ شدند) اکنون عمدتاً جای خود را به باندینگ‌های نسل ۷ (Self-Etch) و به‌ویژه باندینگ‌های یونیورسال (Universal) داده‌اند که همان قدرت باند (یا بهتر) را با حساسیت کمتر به تکنیک و سادگی بیشتر ارائه می‌دهند. با این حال، نسل ۴ از نظر آموزشی و تاریخچه فناوری باندینگ، بسیار مهم است.
🌎 برندها و محصولات معروف باندینگ نسل ۴ (3-Step Total-Etch)
باندینگ نسل چهارم، که قدرت پیوند بالا و تشکیل لایه هیبرید را معرفی کرد، توسط شرکت‌های بزرگ دندانپزشکی در سطح جهانی ارائه شد:
1.Kerr / Hawe-Neos OptiBond FL: یکی از ماندگارترین و قوی‌ترین ادهزیوهای نسل ۴ که هنوز هم برخی دندانپزشکان به دلیل قدرت بالای آن به مینا (Enamel) و عاج (Dentin) از آن استفاده می‌کنند. این محصول به عنوان یک استاندارد طلایی (Gold Standard) در تحقیقات دانشگاهی شناخته می‌شود.
3M ESPE Scotchbond Multi-Purpose: این محصول که گاهی به اختصار Scotchbond MP نامیده می‌شود، یکی از معروف‌ترین سیستم‌های سه‌مرحله‌ای بود. شهرت 3M در زمینه شیمی و مواد، باعث شد این محصول به سرعت مورد اعتماد دندانپزشکان قرار گیرد.
BISCO All-Bond 2 این محصول توسط شرکت بیسکو (Bisco)، که به عنوان یکی از پیشگامان تحقیقات ادهزیو شناخته می‌شود، تولید شد. All-Bond 2 اولین سیستم باندینگ بود که قابلیت اتصال به فلزات را نیز داشت و در پروتزهای مختلف استفاده می‌شد.
DENTSPLY (DENTSPLY SIRONA) Prime & Bond (نسخه‌های اولیه) نسخه‌های ابتدایی این محصول نیز در قالب سیستم‌های سه‌مرحله‌ای عرضه شدند و به دلیل نفوذپذیری بالا و سادگی نسبی در مقایسه با رقبا، در میان دندانپزشکان محبوبیت یافتند.