نوار فیکسکننده رابردم
🔗نوار فیکسکننده و ابزارهای نگهدارنده رابردم (Fixation Aids & Wedges)
هنگامی که نیاز به ایزولاسیون دندانها بدون استفاده از گیرههای فلزی سنتی یا در نواحی لثهای حساس است، از نوارها، نخها یا وسایل انعطافپذیر دیگری برای محکم کردن ورق رابردم در اطراف دندانها استفاده میشود. این ابزارها مکمل گیرههای (Clamps) فلزی هستند و ایزولاسیون را بهبود میبخشند.
۱. انواع و عملکرد ابزارهای فیکسکننده رابردم
وسایل فیکسکننده به طور کلی برای فشار دادن ورق رابردم به مارژین (طوق) دندان و در صورت لزوم، کنار زدن خفیف لثه (Mild Retraction) استفاده میشوند.
الف) نخ رابردم / نخ لیگاچور (Dental Floss/Ligature)
ماهیت: نخ دندان قوی (معمولاً نخ دندان غیرمومدار یا نخ بخیه قوی) که به عنوان لیگاچور (بند) استفاده میشود.
عملکرد: نخ از طریق نقطه تماس (Contact Point) بین دندانها عبور داده شده و سپس به دور دندان هدف گره زده میشود. این کار باعث میشود ورق رابردم محکم به دور طوق دندان فشرده شده و از نشت بزاق از زیر آن جلوگیری شود.
اهمیت: این نخها به ویژه در نواحی قدامی که استفاده از گیره فلزی دشوار است یا برای دندانهای بدون گیره (Free-Standing Teeth) که میخواهیم ایزوله شوند، کاربرد دارند.
ب) نوار یا بند انعطافپذیر (Wedjets/Stabilizing Cords)
ماهیت: حلقهها یا نوارهای کوچک و بسیار انعطافپذیر ساخته شده از مواد پلاستیکی الاستیک (شبیه به پلاستیکهای لاتکس یا نیتریل).
عملکرد: این حلقهها به جای گیره فلزی یا نخ، برای محکم کردن ورق رابردم در اطراف دندانها استفاده میشوند. حلقه الاستیک به دندان مورد نظر یا به دندانهای کناری آن اعمال شده و فشار ملایمی را به ورق رابردم وارد میکند.
مزیت اصلی: این وسایل بسیار ملایمتر از گیرههای فلزی هستند و به بافت لثه آسیب کمتری میرسانند. برای ایزولاسیونهای کوتاهمدت یا دندانهایی که گیره فلزی به خوبی روی آنها قرار نمیگیرد، ایدهآل هستند.
ج) نوار تفلون/PTFE (Teflon Tape)
ماهیت: نوار پلی تترا فلوئورو اتیلن (مادهای شبیه به نخ تفلون لولهکشی اما در گرید پزشکی).
عملکرد: در اندودنتیکس، این نوار میتواند برای پر کردن فضای بین ورق رابردم و دندان (به ویژه در جایی که سوراخ پانچ شده کمی بزرگ است) یا برای ساخت یک آببندی موقت در اطراف دندان آسیبدیده، استفاده شود. همچنین در ترمیمها برای کنار زدن موقت لثه استفاده میشود.
۲. نکات کاربردی در فیکس کردن رابردم
نقطه تماس (Contact Point): نوار فیکسکننده (یا نخ لیگاچور) اغلب برای عبور ایمن ورق رابردم از نقاط تماس محکم استفاده میشود.
تگبک ایمنی: هنگام استفاده از نخ لیگاچور یا نوار، همیشه باید یک انتهای بلند نخ خارج از دهان باقی بماند تا در صورت پاره شدن یا پریدن ناخواسته، بتوان آن را به راحتی از دهان بیمار خارج کرد.
۳. سوالات متداول (FAQ) – نوار فیکسکننده رابردم
۱. آیا نوار فیکسکننده میتواند جایگزین گیرههای فلزی شود؟ پاسخ: در برخی موارد بله. در دندانهایی که گیرههای فلزی باعث آسیب لثه میشوند، یا در ناحیه قدامی (جلو) که نیاز به ایزولاسیون ملایمتر است، از نوارهای فیکسکننده یا لیگاچور استفاده میشود. با این حال، گیره فلزی برای ایزولاسیون قوی در دندانهای خلفی و جراحیهای اندو همچنان استاندارد طلایی است.
۲. چرا باید از نخ دندان غیرمومدار برای لیگاچور استفاده کرد؟ پاسخ: نخ دندان غیرمومدار (Unwaxed) معمولاً مقاومت کششی بالاتری دارد و راحتتر میتواند از نقاط تماس تنگ عبور کند بدون اینکه بقایای مومی در ناحیه بین دندانها باقی بماند که ممکن است در پروسه باندینگ اختلال ایجاد کند.
۳. کاربرد اصلی نوار تفلون در دندانپزشکی چیست؟ پاسخ: نوار تفلون (PTFE) در ترمیمها برای محافظت از سمانهای زیرین یا پر کردن فضای خالی قبل از استفاده از کامپوزیت استفاده میشود. در اندو، از آن برای ایجاد یک سیل موقت در اطراف دندان تحت درمان با رابردم استفاده میشود.
🛒 آببندی بینقص رابردم. فیکسکنندههای الاستیک برای ایزولاسیون کامل. تیکت دنتال به عنوان مرجع تخصصی ابزارهای ایزولاسیون:
نگهداری ملایم: عرضه نوارهای فیکسکننده الاستیک (Wedjets) برای ایزولاسیون دندانها بدون نیاز به گیرههای فلزی تهاجمی.
لیگاچور مطمئن: تأمین نخهای لیگاچور قوی و استاندارد برای محکم کردن ورق رابردم در اطراف طوق دندان و جلوگیری از نشت بزاق.
بهبود آببندی: ابزارهای فیکسکننده که به شما کمک میکنند یک محیط کاملاً خشک برای تمام درمانهای حساس به رطوبت (باندینگ، اندو) ایجاد کنید.
با تهیه نوارها و نخهای فیکسکننده رابردم از تیکت دنتال، کیفیت ایزولاسیون و راحتی بیمار را افزایش دهید.