








کلمپ
🔩 کلمپهای رابردم: ابزار تثبیت ایزولاسیون کلمپ رابردم (Rubber Dam Clamp) یک قطعه فلزی کوچک، فنری و تخصصی است که دو وظیفه حیاتی دارد:
ثابت نگهداشتن و چسباندن ورقه لاستیکی رابردم به ناحیه گردن (سرویکال) دندان.
جدا کردن موقت بافت لثه برای ایجاد دسترسی به ناحیه مورد درمان.
کلمپها در انواع و اندازههای بسیار متنوعی تولید میشوند، زیرا باید با آناتومی متفاوت هر دندان (مولر، پرمولر، قدامی) و شرایط بالینی (کلمپ با لبههای زیر لثه یا کلمپ با بال) مطابقت داشته باشند.
ساختار و اجزای کلمپ هر کلمپ از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:
فکها (Jaws): بخشهای فنری که دور ناحیه گردنی دندان را میگیرند. این بخشها باید تماس چهار نقطهای محکم با دندان برقرار کنند.
بالها (Wings): زائدههای برجستهای در برخی کلمپها هستند که ورقه رابردم ابتدا روی آنها کشیده میشود و سپس مجموعه کلمپ و رابردم همزمان روی دندان قرار میگیرد. کلمپهای بدون بال (Wingless) نیز وجود دارند که ابتدا کلمپ روی دندان و سپس ورقه رابردم روی آن کشیده میشود.
بو (Bow): بخش قوسی و فنری کلمپ که فکها را به هم متصل میکند و نیروی ارتجاعی لازم برای نگهداشتن کلمپ روی دندان را فراهم میآورد.
سوراخهای فورسپس (Forceps Holes): دو سوراخ روی هر طرف کلمپ که محل قرارگیری نوک فورسپس رابردم برای باز کردن و نصب است.
دستهبندی و انواع اصلی کلمپها کلمپها بر اساس نوع دندان و شکل آناتومی به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
۱. کلمپهای دارای بال (Winged Clamps) ویژگی: دارای بالههایی هستند که برای نصب سریع و همزمان ورقه رابردم و کلمپ استفاده میشوند.
مثال: کلمپهای استاندارد مولر مانند شماره ۲، ۹، ۱۲ و ۱۳.
۲. کلمپهای بدون بال (Wingless Clamps) ویژگی: فاقد بال هستند. برای نصب آنها، ابتدا کلمپ روی دندان قرار میگیرد و سپس ورقه رابردم روی کلمپ کشیده میشود. این کلمپها معمولاً دید بهتری فراهم میکنند.
مثال: کلمپهای اندودانتیکس یا A-Series که برای دندانهایی با کراون شکسته یا دندانهایی که نیاز به دسترسی عمیقتر دارند، استفاده میشوند.
🔬 انواع تخصصی کلمپهای رابردم بر اساس کاربرد کلمپهای رابردم با هدف مطابقت با شکلهای متفاوت دندانها و شرایط بالینی خاص (مانند دندان شکسته یا زیر لثهای) طراحی میشوند. در اینجا به سه گروه تخصصی اصلی اشاره میکنیم:
۱. کلمپ پروانه (Butterfly Clamps) این کلمپها که اغلب با شماره ۹ شناخته میشوند، دارای یک بو (قوس) به شکل پروانه یا کراوات پاپیونی هستند. این طراحی به آنها امکان میدهد که دندانهای قدامی (جلویی) و نیش که ابعاد کوچکتری دارند و دسترسی به آنها محدودتر است، را به خوبی در بر بگیرند. به دلیل شکل فکهایشان، برای گرفتن پرمولرها در برخی موارد نیز قابل استفاده هستند. این کلمپها ایزولاسیون سریع دندانهای قدامی را تسهیل میکنند.
۲. کلمپهای ریشه یا زیر لثهای (Subgingival/Tiger Clamps) این دسته برای دندانهایی که دارای پوسیدگیهای عمیق، شکستگی زیر لثه یا باقیمانده ریشه هستند، طراحی شدهاند. ویژگیهای کلیدی این کلمپها عبارتند از:
فکهای دندانهدار (Serrated Jaws): سطح فکها دارای دندانههای کوچک و تیزی است که به کلمپ اجازه میدهد تا بقایای کراون یا ریشه دندان را که صاف و لغزنده هستند، با قدرت بیشتری بگیرد و از پرش ناگهانی آن جلوگیری کند.
زاویه تند: فکهای این کلمپها اغلب با یک زاویه تند به سمت پایین طراحی شدهاند تا بتوانند بافت لثه را به آرامی و بدون آسیب شدید کنار زده و در زیر خط لثه (Subgingival) دندان را بگیرند و ایزولاسیون عمیق را ممکن سازند.
مثالها: کلمپهایی که با حرف 'A' مشخص میشوند (مانند 12A و 13A) یا کلمپهای مخصوص دندانهای شیری کوچکتر در این دسته قرار میگیرند.
۳. کلمپهای مولر تخصصی (Specialized Molar Clamps) با توجه به بزرگ بودن دندانهای مولر و آناتومی متفاوت ریشهها، کلمپهای تخصصی برای آنها وجود دارد:
کلمپ مولر بالا (Upper Molar Clamps): این کلمپها دارای انحنای متناسب با کراون مولرها هستند تا با هر دو سمت باکال و پالاتال مطابقت داشته باشند و قویترین مهار را فراهم کنند.
کلمپهای عمیق (Deep Seating Clamps): این کلمپها مانند کلمپهای ریشه عمل کرده و به طور خاص برای مولرهایی طراحی شدهاند که به دلیل پوسیدگی گسترده، تنها قسمت کمی از کراون آنها باقی مانده است و نیاز به قرارگیری عمیق در گردن دندان دارند.
نکات حیاتی در مورد کلمپها ایمنی بیمار: قبل از نصب کلمپ، باید حتماً یک نخ دندان (Floss) به بو (Bow) کلمپ گره زده شود. این کار به دندانپزشک اطمینان میدهد که اگر کلمپ ناگهان از دندان خارج شد یا بیمار آن را قورت داد، بتواند سریعاً آن را بیرون بکشد.
تماس ۴ نقطهای: یک کلمپ مناسب باید در چهار نقطه از ناحیه گردن دندان تماس محکم داشته باشد. این تضمین میکند که کلمپ در برابر نیروی کششی ورقه رابردم مقاومت کند و دندان را آزرده نسازد.
پانچ مناسب: اندازه سوراخی که در ورقه رابردم ایجاد میشود باید متناسب با اندازه فکهای کلمپ باشد تا ایزولاسیون کامل انجام شود و بزاق از اطراف کلمپ نفوذ نکند.
چرا کلمپها را از تیکت دنتال تهیه کنیم؟ پایداری رابردم در گرو کیفیت فنریت کلمپ است. کلمپهایی را پیشنهاد میدهیم که بر اساس استانداردهای جهانی و با توجه به نیازهای بالینی دندانپزشکان تهیه شدهاند:
تضمین فنریت و حافظه قوی: کلمپها از استیل با کیفیت بالا ساخته شدهاند که خاصیت فنری خود را پس از اتوکلاوهای مکرر و باز و بسته شدنهای متعدد توسط فورسپس رابردم حفظ میکنند.
تنوع برای تمام آناتومیها: ما ستهای کلمپ کاملی شامل کلمپهای مولر بالا (راست و چپ)، مولر پایین، پرمولر و کلمپهای تخصصی ریشه (Subgingival) برای پوشش دهی ۹۹٪ موارد درمانی را عرضه میکنیم.
مدلهای تخصصی ریشه: ارائه کلمپهای با فک دندانهدار و زاویهدار (مانند 12A و 13A) که برای گرفتن دندانهایی که کراون کمی از آنها باقی مانده است، ایدهآل هستند و ایزولاسیون زیر لثه را ممکن میسازند.